Terminal LNG w Świnoujściu

---

Podstawowe informacje

Terminal LNG w Świnoujściu stanowi istotny element krajowej infrastruktury, umożliwiając odbiór skroplonego gazu ziemnego ze wszelkich kierunków na morzu. Dzięki tej inwestycji zwiększa się bezpieczeństwo energetyczne Polski. Decyzja o jego budowie została podjęta przez rząd Kazimierza Marcinkiewicza w 2006 roku.

Ten gazoport wyróżnia się jako pierwsza tego rodzaju inwestycja w regionie Morza Bałtyckiego oraz w Europie Środkowo-Wschodniej. Za jego budowę i późniejszą eksploatację odpowiada spółka Polskie LNG S.A., która jest częścią OGP Gaz-System S.A. To właśnie Gaz-System koordynował wszystkie prace związane z budową terminalu, a dodatkowo przyłączył go do krajowej sieci przesyłowej oraz współfinansował projekt. Od 2021 roku, po przejęciu Polskiego LNG, Gaz-System pełni również funkcję operatora terminala.

W ramach inwestycji powstały dwa zbiorniki o łącznej pojemności 160 tys. m³, co umożliwia odbiór gazu ziemnego na poziomie do 6,2 mld m³ rocznie, z możliwością zwiększenia tej zdolności do 7,5 mld m³. Jednakże w Polsce wydobycie gazu w kwietniu 2022 roku wynosiło około 20 mld m³ rocznie. Obok terminalu, w zakresie inwestycji powstały także falochron, portowa infrastruktura przeznaczona do obsługi statków LNG oraz gazociąg łączący Szczecin ze Świnoujściem.

11 grudnia 2015 r. na terminal w Świnoujściu przypłynął pierwszy metanowiec z gazem, który dostarczył surowiec potrzebny do uruchomienia instalacji. Natomiast 18 czerwca 2016 roku terminal zyskał imię prezydenta Lecha Kaczyńskiego. Budowa terminalu została uznana przez Radę Ministrów za inwestycję kluczową dla całego kraju, gdyż umożliwia morską dywersyfikację źródeł dostaw gazu, co w znaczący sposób wzmacnia zabezpieczenie energetyczne Polski i może poprawić konkurencyjność gazu ziemnego na rodzimym rynku.

Przy realizacji tego projektu zadbano o aspekty związane z ochroną środowiska. Terminal LNG zlokalizowano w części wolińskiej Świnoujścia na terenie przemysłowym, co pozwoliło na ochronę historycznych fortów, bunkrów oraz szarych wydm. Cała inwestycja mieści się w obszarze Zespołu Portów Szczecin-Świnoujście, od lat przeznaczonym na rozwój, a terminal usytuowano w odpowiedniej odległości od linii brzegowej.

Według przeprowadzonych analiz, inwestycja spełnia obowiązujące normy jakości powietrza. Procesy technologiczne realizowane przez terminal obejmują: rozładunek LNG z tankowca na nabrzeżu rozładunkowym, magazynowanie LNG w zbiornikach, regazyfikację LNG i jego wysyłkę do Krajowego Systemu Przesyłowego, a także załadunek LNG na cysterny oraz ISO-kontenery.

Obecnie, zdolność przeładunkowa terminalu wynosi 6,2 mld Nm³ gazu rocznie, a na jego terenie znajdują się również dwa kriogeniczne zbiorniki do magazynowania LNG, każdy o pojemności 160 000 m³.

Program Rozbudowy Terminalu LNG

Od 2019 roku prowadzony jest Program Rozbudowy Terminalu LNG, który obejmuje cztery kluczowe elementy:

• dodatkowe instalacje regazyfikacyjne, które zwiększą moc regazyfikacyjną terminalu do 7,5 mld Nm³ rocznie,
• trzeci zbiornik LNG, który poprawi elastyczność działania oraz optymalizuje możliwość składowania surowca,
• instalacje przeładunkowe LNG na kolej, które poszerzą zakres usług o załadunek kontenerów ISO i cystern kolejowych, a także umożliwią dostęp do nowych klientów,
• dodatkowe nabrzeże statkowe, które usprawni operacje załadunku i rozładunku zbiornikowców oraz usługi bunkrowania.

W czerwcu 2020 roku spółka Polskie LNG oraz Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście podpisały umowy z konsorcjum PORR S.A. oraz TGE Gas Engineering GmbH dotyczące rozbudowy terminalu LNG. Umowy te obejmują zarówno część lądową, jak i morską, realizowaną w partnerstwie z Zarządem Morskich Portów Szczecin i Świnoujście.

Zakres prac umowy obejmuje opracowanie niezbędnej dokumentacji projektowej (w tym projektów budowlanego i wykonawczego), a także wykonanie prac budowlano-montażowych, rozruch instalacji oraz zdobycie wymaganych pozwoleń. Spółka Polskie LNG weźmie na siebie odpowiedzialność za budowę nowego zbiornika LNG o pojemności około 180 tys. m³ brutto oraz za stworzenie technologicznej części nowego stanowiska statkowego dedykowanego rozładunkowi, załadunkowi oraz bunkrowaniu LNG.

Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście zrealizuje natomiast budowę hydrotechnicznej części stanowiska statkowego, infrastrukturę pod estakadę przesyłową oraz kompleksową infrastrukturę cumowniczą. Po zakończeniu rozbudowy, moc regazyfikacyjna terminalu wzrośnie do 7,5 mld m³ rocznie. Zakończenie całej inwestycji planowane jest na koniec 2023 roku, a wartość podpisanych umów wynosi około 1,9 mld zł.

W 2020 roku, równocześnie z procedurą przetargową na wykonawcę rozbudowy terminalu LNG, zrealizowano także procedurę Open Season. Dzięki niej uczestnicy rynku paliw gazowych mogli składać oferty na usługi regazyfikacji oraz dodatkowe usługi.

Historia

W 2009 roku rozpoczęto proces planowania ważnej inwestycji – terminala gazu płynnego LNG zlokalizowanego na akwenie Zatoki Pomorskiej, oddalonego od brzegu o 600 metrów na północy, a na zachodzie sąsiadującego z falochronem wschodnim. Obiekt miał zajmować powierzchnię 40 hektarów i przewidywał budowę dwóch zbiorników o pojemności 160 000 m³ każdy. W projekcie uwzględniono również falochron osłonowy, obrotnicę dla statków, miejsca schronienia, a także nabrzeże dalbowe o długości 412 m, 10 wysp cumowniczych oraz stanowiska dla statków. Realizacja całości projektu była planowana na przed 2013 rokiem, jednak wymagała wprowadzenia istotnych zmian w planie zagospodarowania przestrzennego, a także modernizacji dróg dojazdowych oraz budowy wiaduktów do terminalu.

17 kwietnia 2007 roku ustanowiono spółkę Polskie LNG Sp. z o.o., która stała się częścią grupy PGNiG, a następnie przeszła pod kontrolę Gaz-Systemu. W 2009 roku nastąpiła transformacja spółki w spółkę akcyjną. W lipcu 2010 roku Polskie LNG SA, także podległa Gaz-Systemowi, zakończyła wybór generalnego wykonawcy. Umowę na budowę terminalu zawarto z konsorcjum, w skład którego weszły znane firmy inżynieryjne, takie jak Saipem S.p.A. z Włoch, Techint Compagnia Technica Internazionale S.p.A. oraz PBG SA z Polski. Konsorcjum miało zrealizować projekt terminalu oraz przekazać go do użytkowania do 30 czerwca 2014 roku. Prace geologiczne oraz geodezyjne rozpoczęły się pod koniec 2010 roku.

23 marca 2011 roku, premier Donald Tusk uroczyście położył kamień węgielny pod budowę terminalu. W wrześniu 2013 roku, na skutek różnych problemów, data oddania terminalu przesunięto na 30 grudnia 2014 roku. Wokół budowy gazoportu pojawiły się kontrowersje dotyczące m.in. dotacji z Unii Europejskiej oraz głębokości tras żeglugowych związanych z budowanym Gazociągiem Północnym.

Koszt realizacji gazoportu szacowany był na około 2,5 miliarda złotych, z zamiarem pozyskania finansowania z różnych źródeł:

• wkład własny (kapitał spółki) – 670 mln zł (docelowo wzrośnie do 1 mld zł),
• dotacja z UE w ramach Europejskiego programu energetycznego (EPENG) – 55 mln €,
• dotacja z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko – minimum 456 mln zł (z możliwością zwiększenia do 925,5 mln zł),
• kredyt z Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju – 300 mln zł.

Ostateczna wartość inwestycji osiągnęła 3 miliardy 638 milionów złotych, w tym fundusze z UE wyniosły ponad 888 milionów złotych. 20 listopada 2015 roku z katarskiego portu Ras Laffan wyruszył statek Al Nuaman, który dostarczył pierwszą tranzycję 210 tysięcy m³ skroplonego gazu ziemnego. Statek dotarł na miejsce 11 grudnia 2015 roku, a Qatargas Operating Company Limited był jego pierwszym dostawcą. 18 czerwca 2016 roku terminal zyskał nazwę na cześć prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego.

19 grudnia 2018 roku Polskie LNG ogłosiło rozpoczęcie postępowania przetargowego, mającego na celu wyłonienie wykonawcy dla trzech kluczowych elementów Programu Rozbudowy Terminalu LNG im. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego. W jego ramach miały powstać: trzeci zbiornik, dodatkowe instalacje procesowe oraz instalacja przeładunkowa LNG z bocznicą kolejową. 4 stycznia 2019 roku spółka ogłosiła przetarg na budowę drugiego nabrzeża dla statków w gazoporcie.

14 maja 2021 roku doszło do przejęcia Polskiego LNG SA przez macierzystą spółkę Operator Gazociągów Przesyłowych Gaz-System, co zakończyło działalność spółki jako odrębnego podmiotu. Od stycznia 2022 roku terminal LNG jest zdolny do świadczenia usług regazyfikacji z mocą osiągającą 6,2 miliarda m³ rocznie.

12 kwietnia 2023 roku wojewoda zachodniopomorski, na wniosek Straży Granicznej oraz Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, wprowadził czasowy zakaz przebywania w promieniu 200 m wokół terminalu LNG w Świnoujściu. 11 sierpnia tego samego roku Gaz-System podpisał porozumienie z Strażą Graniczną, w którym przewidziano m.in. utworzenie stałego miejsca bazowania dla jednostek pływających Straży Granicznej w obszarze terminalu.

---

Oceń: Terminal LNG w Świnoujściu

---