Falochrony w Świnoujściu

---

Geneza

„Rozwój falochronów w Świnoujściu był konieczny z powodu wzrastającego znaczenia handlowego oraz militarnego tego portu, który stanowi jedyną pełnomorską drogę dostępu do Szczecina. W rejonie Zatoki Pomorskiej występowały wyjątkowo trudne warunki hydrogeologiczne, co prowadziło do stałego osadzania się dużych ilości piasku oraz nieustannego zamulania ujścia Świny – cieśniny łączącej Zalew Szczeciński z morzem. W odpowiedzi na ten problem, na polecenie króla pruskiego Fryderyka Wilhelma III, w 1818 roku rozpoczęto budowę falochronów, które musiały mieć niespotykane wcześniej w Bałtyku wymiary, aby skutecznie zrealizować swoje zadanie. Z przeprowadzonych obliczeń wynikało, że główny falochron, który zamykał ujście Świny od strony wschodniej i północnej, musiał być wydłużony w morze o ponad jeden kilometr.

Innym wyzwaniem stał się wybór odpowiedniego materiału budowlanego. Z powodu długości konstrukcji oraz ogromnego naporu fal, nie można było zastosować powszechnie używanej w innych miejscach Bałtyku metody palowania drewnianymi słupami. Jedynym trwałym materiałem, który można było wykorzystać, były naturalne głazy narzutowe o wymiarach od 0,7 do 1,5 metra i wadze 500-1500 kg każdy. Zgromadzenie takiego zasobu budulca (około 60 tysięcy metrów sześciennych, co odpowiada około 120 tysiącom ton kamieni) wiązało się z ogromnymi wysiłkami.

Do tego należało stworzyć groblę z tych głazów, która miała w części nadwodnej szerokość około 7 metrów, w trudnych warunkach, gdzie stale występowały fale i prądy morskie, oraz spoić je zaprawą murarską. Pomimo napotkanych trudności, cała budowa zajęła zaledwie pięć lat. Część podwodna budowli, sięgająca w głąb od strony morza, miała około 6-7 metrów głębokości, z kolei od strony szlaku żeglugowego – 10-12 metrów.

Opis falochronów

Falochrony w Świnoujściu stanowią dwa odrębne obiekty, które pełnią kluczową rolę w ochronie portu oraz zapewnieniu bezpieczeństwa jednostek pływających. Ciekawostką jest, że zachowany do naszych czasów falochron zachodni ma długość około 250 metrów oraz szerokość wynoszącą około 7 metrów. Zwieńczeniem tego falochronu jest Stawa Młyny, która w formie atrapy wiatraka, pomalowana na biało, dodaje uroku całej konstrukcji. Powierzchnia tego falochronu wznosi się na około 1,5 metra ponad poziom wody.

Wschodni odpowiednik, choć krótszy od zachodniego, charakteryzuje się znacznie większymi wymiarami. Jego długość wynosi 1200 metrów, z czego ponad 1000 metrów znajduje się bezpośrednio w morzu, a jego szerokość pozostaje w granicach 7 metrów. Co ważne, jego wschodni bok wzbogacony jest o koronę z ciosanych bloków granitu, która mierzy około 3 metrów zarówno w szerokości, jak i wysokości.

Na przełomie lat 80. XX wieku, falochron wschodni przeszedł istotny remont, który polegał na wzmocnieniu konstrukcji przez pokrycie jej kilkunastocentymetrową warstwą żelbetu. Tego rodzaju prace inżynieryjne mają na celu nie tylko zwiększenie trwałości budowli, ale również poprawę jej funkcjonalności w kontekście ochrony przed wiatrem i falami morskimi.

Falochron osłonowy

W latach 2013–2014 zrealizowano niezwykle istotny projekt na wyspie Wolin w Świnoujściu, polegający na budowie falochronu osłonowego. Ta konstrukcja, która służy Gazoportowi, jest najdłuższym falochronem w całej Europie.

Jego całkowita długość wynosi imponujące 2974,30 metrów, z czego około 1,4 km rozciąga się w głąb morza.

---

Oceń: Falochrony w Świnoujściu

---