Latarnia Morska Świnoujście


Latarnia Morska Świnoujście to najwyższa latarnia morska na polskim wybrzeżu Morza Bałtyckiego, a także jedna z najwyższych latarń morskich na całym świecie. Jej wyjątkowość polega na tym, że jest to najwyższa ceglana latarnia morska na ziemi. Na jej szczyt prowadzi dokładnie 308 schodów, co sprawia, że widok z góry jest niezwykle malowniczy i zachwycający.

Latarnia usytuowana jest w dzielnicy Warszów w mieście Świnoujście, które należy do województwa zachodniopomorskiego. Jej położenie jest strategiczne, ponieważ znajduje się pomiędzy dwiema innymi znanymi latarniami morskimi – Latarnią Morską Peenemünde w Niemczech, ulokowaną około 38 km na zachód, oraz Latarnią Morską Kikut, oddaloną o około 28 km na wschód.

Odwiedzając tę latarnię, można poczuć nie tylko jej historyczne znaczenie, ale również podziwiać piękno okolicy, która przyciąga turystów z całego świata.

Informacje ogólne

Latarnia Morska w Świnoujściu jest obiektem, który przyciąga turystów swoją wyjątkową architekturą oraz bogatą historią.

Administracją latarni zajmuje się Urząd Morski w Szczecinie, który zapewnia jej otwartość dla zwiedzających.

Całość latarni Morskiej składa się z trzech głównych części. Centralnym elementem jest majestatyczna wieża zbudowana z ceramicznej cegły, która dominuje nad otoczeniem. Po obu stronach wieży znajdują się dwukondygnacyjne budynki, zrealizowane również w czerwonej cegle, w których mieszczą się ważne urządzenia radiolatarni oraz pomieszczenia dla personelu odpowiedzialnego za jej obsługę.

Warto wspomnieć, że niegdyś w tych budynkach mieszkały rodziny latarników, którzy dbali o to, aby światło latarni nigdy nie zgasło, co miało kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa żeglugi w tym rejonie. W latarni zastosowano zaawansowany technologicznie aparat Fresnela I klasy, który stanowi źródło jej światła.

Dane techniczne

Latarnia Morska Świnoujście jest jedną z najbardziej rozpoznawalnych budowli na polskim wybrzeżu. Jej niezwykłe właściwości techniczne czynią ją obiektem zainteresowania zarówno turystów, jak i żeglarzy.

  • Położenie: 53 54,96 N 14 17,05 E,
  • Wysokość wieży: 67,7 m,
  • Wysokość światła: 65 m n.p.m,
  • Zasięg nominalny światła: 24 Mm (46,30 km) dla światła białego, 9,0 Mm dla światła czerwonego,
  • Charakterystyka światła: przerywane, sektorowe – światło czerwone w namiarze 029 – 057°, białe od 057° do 280°,
  • Okres: 5,0 s,
  • Światło: 4,0 s,
  • Przerwa: 1,0 s.

Latarnia wyposażona jest w zmieniacz dwupozycyjny, który zawiera dwie nowe żarówki, każda o mocy 1000 W. Tylko jedna żarówka świeci jednocześnie, a w przypadku jej przepalenia automatycznie przełącza się na drugą. Poprzednio używane żarówki miały moc 4200 W, co znacząco ograniczało ich efektywność. Dodatkowo, latarnia jest zaopatrzona w system AIS z kodem MMSI 2610800.

Historia

W XVII stuleciu, zanim powstała latarnia morska, Świnoujście korzystało z ogniska, które było rozpalane na wzniesieniu w Chorzelinie. Funkcja ta pełniła rolę informacyjną dla statków wpływających do portu. W 1805 roku zbudowano pierwszą latarnię, która stanęła na głowicy falochronu, wykonana z desek i luster. Nowocześniejsze rozwiązania przyszły w 1828 roku, kiedy to miejsce pierwszej latarni zajęła nowa, stalowa konstrukcja.

Obecna budowla latarni rozpoczęła swoją budowę w 1854 roku, a zakończenie prac miało miejsce niecałe trzy lata później, 1 grudnia 1857 roku. W tamtych czasach była to prawdziwa wizytówka nowoczesności. Do roku 1902 wieża zachowała ośmiokątny kształt zwężający się ku górze, a jej budulec stanowiła żółta cegła licowana. Grubość ścian zmieniała się od 1,7 metra przy dolnej galerii do 1,3 metra na górnej. Do 1945 roku latarnia była uznawana za najwyższą na terytorium Niemiec.

Obiekt zyskał wyposażenie w światło sektorowe, jednak trudne warunki atmosferyczne wyrządziły znaczne szkody, prowadząc do ubytków cegły. W latach 1902-1903 wykonano kapitalny remont, który polegał na zmianie kształtu wieży z ośmiokątnego na okrągły. W ramach tych prac wokół wieży wzniesiono solidne drewniane rusztowanie, a następnie usunięto starą okładzinę, by na jej miejsce postawić nowy płaszcz z cegły klinkierowej, co przyczyniło się do zachowania konstrukcji do dzisiejszych czasów.

W trakcie drugiej wojny światowej, 12 marca 1945 roku, wieża latarni ucierpiała na wskutek bombardowań, a jej struktura doznała pęknięć. Dopiero po długich 14 latach, w 1959 roku, podjęto decyzję o wzmocnieniu wieży przy pomocy specjalnych zastrzyków, które pozwoliły na zespalenie spękanych murów.

Jednak, z kolei, zanieczyszczenia chemiczne z portu wpłynęły na dalsze uszkodzenie okładziny wieży. Z tego powodu od listopada 1998 do wiosny 2000 przeprowadzono generalny remont latarni, obejmujący wieżę oraz dwukondygnacyjne budynki przylegające.

Latarnia została udostępniona do zwiedzania 5 sierpnia 2000 roku, dzięki czemu turyści mogą podziwiać nie tylko jej świetlny sygnał, ale również walory architektoniczne tego niezwykłego obiektu.

Rola radiolatarni zaczęła się w 1958 roku, kiedy to latarnia zaczęła pełnić dodatkową funkcję – wysyłania sygnału radiowego. Choć funkcjonowała w tym trybie do 10 listopada 1999 roku, w 2013 roku była jedną z zaledwie dwóch działających radiolatarni morskich na polskim wybrzeżu, wysyłając sygnał rozpoznawczy S (• • • według alfabetu Morse’a).

Kalendarium

  • 1854 – rozpoczęcie budowy obecnej latarni,
  • 1 grudnia 1857 – uruchomienie latarni,
  • 1902–1903 – kapitalny remont wieży,
  • 1958 – uruchomienie radiolatarni, 1999 – wyłączenie radiolatarni,
  • listopad 1999 – wiosna 2000 – generalny remont,
  • 5 sierpnia 2000 – udostępnienie latarni do zwiedzania,
  • 1 października 2015 – testowanie nowego źródła światła: nowa żarówka metalohalogenkowa o mocy 1000 watów i napięciu 230 woltów.

Przypisy

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo zachodniopomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r. [dostęp 01.07.2024 r.]
  2. Latarnia morska w Świnoujściu [online] [dostęp 03.04.2021 r.]
  3. Latarnia morska w nowym świetle – TVP3 Szczecin – Telewizja Polska S.A [online], szczecin.tvp.pl [dostęp 24.11.2017 r.]
  4. Latarnia Morska [online], Noclegowo.pl [dostęp 16.05.2017 r.]
  5. Wiadomości Żeglarskie Nr 41 z 11.10.2013 r. http://www.bhmw.mw.mil.pl/index.php?akcja=Archiwum
  6. Reinhard Scheiblich, Hans Helge Staack: Leuchttürme Lexikon. Wyd. 4. Edition Ellert & Richter, 2010, s. 168. ISBN 978-3-8319-0038-1. (niem.).
  7. Apoloniusz Łysejko: Polskie latarnie morskie. Wrocław: „ZET”, 1998, s. 42-43. ISBN 83-86736-88-7.
  8. Renata Baczyńska: Polskie latarnie morskie i ich związek z gospodarką turystyczną, Bydgoszcz 2010, s. 23–27 [dostęp 03.04.2021 r.]
  9. Russ Rowlett: The Tallest Lighthouses. The Lighthouse Directory, Uniwersytet Karoliny Północnej w Chapel Hill. [dostęp 23.04.2013 r.] (ang.).
  10. port Świnoujście w marinetraffic.com. [dostęp 05.07.2013 r.]
  11. Pub. 116 List of lights radio aids and fog signals Baltic Sea with Kattegat, Belts and Sound and Gulf of Bothnia. Springfield, VA: NATIONAL GEOSPATIAL-INTELLIGENCE AGENCY, 2013, s. 81. [dostęp 05.07.2013 r.] (ang.).
  12. Latarnia morska w Świnoujściu [online] [dostęp 09.04.2021 r.]
  13. testowanie nowej żarówki metalohalogenkowej o mocy 1000 watów i napięciu 230 woltów. http://www.iswinoujscie.pl/artykuly/39251/
  14. 029° – R – 057 – W – 280° za: Szczepan Górzyński: Polskie latarnie morskie według polskiego Spisu Świateł i Sygnałów Nawigacyjnych tom I wyd. 2009 ISBN 978−83−61175−02−5 poprawiony do zeszytu Wiadomości Żeglarskich nr 41/2010 z 08.10.2010 r. [dostęp 10.09.2013 r.]

Oceń: Latarnia Morska Świnoujście

Średnia ocena:4.55 Liczba ocen:11